Tuiniers opgelet! Tijd voor een gezellige blog over leibomen en dan vooral: wanneer je ze het beste kunt snoeien. Geen moeilijke tuintermen, maar gewoon duidelijk en stap voor stap uitgelegd. Of je nu groene vingers hebt of net begint met tuinieren, na het lezen van deze blog weet jij precies wanneer jouw leiboom toe is aan een knipbeurt!
Wat zijn leibomen eigenlijk?
Voordat we het gaan hebben over snoeien, eerst even dit: wat is een leiboom?
Een leiboom is een boom die je als het ware ‘geleidt’ langs een rek of een frame. Denk aan een soort boom in de vorm van een flatgebouw, netjes in laagjes opgebouwd. Dat ziet er niet alleen strak uit, maar is ook heel handig. Je kunt er privacy mee maken (lekker uit de wind of uit het zicht van de buren), schaduw creëren of je tuin gewoon een mooie, groene uitstraling geven.
Veel gekozen soorten leibomen zijn:
- Leilinde
- Leiplataan
- Lei-fruitbomen (zoals appel of peer)
- Groenblijvende leibomen
Ze zijn er wintergroene en bladverliezende soorten. Dus sommige blijven groen in de winter, andere verliezen hun blad.
Waarom moet je een leiboom snoeien?
Een leiboom laat je netjes groeien in een bepaalde vorm. Net als je haar moet ook een leiboom af en toe naar de ‘kapper’. Doe je dat niet? Dan groeit hij alle kanten op en verlies je de mooie, strakke vorm. Ook wordt de boom dan snel te groot en krijg je takken waar je ze niet wilt.
Snoeien zorgt ervoor dat de boom:
- Zijn mooie vorm houdt.
- Gezond blijft (oude of zieke takken kunnen eruit).
- Niet te groot wordt.
- Meer licht doorlaat waar je dat wilt.
En het geeft natuurlijk ook gewoon een voldaan gevoel als je boom er na het snoeien weer tiptop uitziet!
Wanneer leibomen snoeien?
Het snoeimoment hangt een beetje af van het soort boom. Maar grofweg kun je het volgende aanhouden:
Voorjaarsnoei: februari tot april
De meeste leibomen snoei je voor de eerste keer in het vroege voorjaar, voordat de knoppen uitlopen. Dit is vaak ergens tussen eind februari en begin april.
Waarom dan? Omdat de boom dan nog ‘slaapt’. Hij zit in de winterrust en verliest geen energie. Als je hem dan snoeit, krijgt hij straks in het voorjaar mooie, frisse nieuwe scheuten op de goede plekken.
Zomersnoei: juli of augustus
In de zomer, vaak rond juli of augustus, kun je je leibomen nog een keer snoeien. Dan knip je de lange uitlopers weg die uit het rek groeien. Dat heet ook wel de “vormsnoei”.
Zo houd je hem netjes in model, en voorkom je dat hij weer alle kanten op groeit. Zeker bij snelgroeiende soorten, zoals leilindes of leiplatanen, is een tweede snoeibeurt slim.
Let op bij vorst!
Snoei niet als het vriest! De takken kunnen dan beschadigen, en dat is zielig voor je boom. Wacht liever een paar dagen tot het weer boven nul is.
Hoe snoei je een leiboom?
Oké, je weet nu wanneer je moet snoeien. Maar hoe doe je dat eigenlijk?
Geen zorgen, dat is helemaal niet zo moeilijk! Je hebt alleen een snoeischaar of snoeizaag nodig en een trapje als je boom wat hoger is. En natuurlijk een beetje geduld.
Stap 1: Kijk goed naar de vorm van de boom.
Je wilt dat de takken mooi horizontaal blijven. Alles wat naar boven of naar voren groeit, mag er meestal af.
Stap 2: Knip of zaag de lange takken terug.
Snoei tot op een paar centimeter van de hoofdtakken. Probeer altijd vlak bij een knop te snoeien, daar groeit straks weer een nieuwe tak uit.
Stap 3: Verwijder dode of zieke takken.
Als je een tak ziet die dood is (droog, breekbaar, geen knopjes), knip ‘m dan weg. Ook takken die elkaar kruisen of schuren mogen weg.
Stap 4: Werk rustig en gecontroleerd.
Je hoeft niet alles in één keer weg te halen. Beter te weinig dan te veel. De natuur doet de rest!
Wanneer snoei je welke leiboom?
Elke soort leiboom heeft zijn eigen favoriete snoeimoment. Als je weet wat voor boom je in de tuin hebt, kun je daar makkelijk op inspelen. Dit zijn de meest voorkomende soorten leibomen en hun ideale snoeitijd:
- Leilinde
Leilindes zijn makkelijke groeiers en houden van een flinke snoeibeurt. Je snoeit ze het beste twee keer per jaar: één keer in februari, als de boom nog in rust is, en nog een keer in augustus om hem mooi in vorm te houden. Ze kunnen veel hebben, dus wees niet te voorzichtig. - Leiplataan
Deze boom snoei je het liefst in de winter, rond januari of februari. In de zomer kun je ze beter met rust laten, want dan komt er veel sap uit de takken (“bloeden” noemen ze dat). Als de plataan erg veel takken heeft, kan je jonge taken gerust snoeien. Vaak 10 cm tot boven/buiten het rekwerk. De wintersnoei zorgt ervoor dat hij fris en in model het nieuwe groeiseizoen ingaat. - Lei-fruitbomen (zoals appel of peer)
Fruitbomen zijn wat gevoeliger en hebben wat meer aandacht nodig. Snoei ze in de winter om ruimte te maken voor nieuwe vruchtdragende takken, en eventueel nog een beetje in de zomer om het bladerdek luchtiger te maken. Let wel goed op de bloemknoppen, want daar komen natuurlijk de appels of peren uit! - Groenblijvende leibomen
Denk hierbij aan soorten zoals Lei-Photinia of laurier. Deze bomen snoei je het best in het voorjaar voor de vorm en soms nog een keer in de zomer voor een frisse uitloop. Groenblijvers groeien wat rustiger, dus je hoeft er meestal minder aan te doen. Maar regelmatig bijhouden helpt om ze mooi compact en vol te houden.
Tip: Of je nu een bladverliezende boom hebt of een wintergroene, het belangrijkste is dat je niet snoeit bij vorst. Wacht altijd op een zachte dag, dan herstelt je boom sneller.
Wat als je te laat bent met snoeien?
Oeps! Ben je het vergeten? Geen paniek. Snoei liever een beetje te laat dan helemaal niet. Je boom kan best wat hebben. En als je nu in de zomer snoeit terwijl het eigenlijk in februari moest, dan knip je gewoon wat extra bij in het najaar.
Zorg er wel voor dat je niet gaat snoeien vlak voor of tijdens een strenge winter. Dan heeft je boom geen tijd meer om te herstellen.
Extra tips voor een blije leiboom
- Gebruik altijd schoon gereedschap. Zo voorkom je ziektes.
- Niet te veel snoeien in één keer, 30% van het bladerdek is meestal een goed maximum.
- Geef na het snoeien wat voeding of compost. Dan herstelt je boom lekker snel.
- Begeleid nieuwe scheuten met touw of bindbanden als ze scheefgroeien.
En dan… genieten maar!
Na een goede snoeibeurt ziet je leiboom er weer fris en netjes uit. En jij? Jij kunt trots zijn op je werk! Misschien nog even een stoeltje erbij zetten, kopje koffie of thee in de hand, en lekker kijken naar jouw groene kunstwerk.
Wil je meer weten over leibomen, of wil je er zelf eentje planten? Neem dan eens een kijkje op Bomenkopen.nl. Daar vind je allerlei soorten leibomen: groot, klein, groenblijvend of bladverliezend. Inclusief handige informatie en natuurlijk: snelle levering met een glimlach!
Veel plezier met snoeien!
Heb je vragen of twijfel je over de juiste snoeimomenten? Stuur een berichtje of vraag een hovenier bij jou in de buurt om advies. Maar één ding is zeker: jij hebt de basis nu helemaal onder de knie!